Боб: Я чытаў, што існуюць тры гуны матэрыяльнай прыроды: цемра, благасць і імпэт. Я б хацеў, каб вы далі нейкія тлумачэнні на конт гэтага, асабліва пра значэнне гун цемры і благасці.

Шріла Прабхупада: У благасці вы разумееце ўсё праз веды. Вы ведаеце, хто такі Бог, і як Ён стварыў гэты свет. Вы будзеце мець рэальнае ўяўленне, што ёсць Сонца, а што – Месяц. Калі чалавек мае такія веды, хай і недасканалыя, – гэта будзе благасцю. У гуне імпэту чалавек атаясамлівае сябе з целам і спарбуе задаволіць свае пачуцці. Гуна цемры прыгадвае жыццё жывёл, калі чалавек не ведае, хто такі Бог, як можна зрабіцца шчаслівым, і чаму мы знаходзімся ў матэрыяльным свеце. Напрыклад, калі вы вядзеце жывёлу ў разніцу, яна пакорліва ідзе за вамі. Гэта – невуцтва. Але чалавек будзе супраціўляцца. Калі перад тым як забіць казу, вы дадзіце ёй трошкі травы, яна будзе задаволена з-за ежы. Альбо, напрыклад, дзіця, нават калі вы жадаеце забіць яго, яно можа шчасліва смяяцца, таму што нічога не разумее. Гэта – цемра.

Боб: Гуны, вызначаюць нашу карму, верна?

Шріла Прабхупада: Так. Ваша дзейнасць забруджваецца ў адпаведнасці з той гунай, у якой вы знаходзіцеся.

Чалавек атрымлівае вышэйшае ці ніжэйшае нараджэнне адпаведна гуне, або якасці прыроды, пад уплывам якой ён знаходзіцца.

Боб: А, напрыклад, да якой гуны датычыцца ашуканства?

Шріла Прабхупада: Ашуканства аб’ядноўвае імпэт і цемру. Дапусцім, адзін чалавек падманвае другога, значыць, ён жадае штосьці атрымаць. Гэта – імпэт. А калі чалавек учыняе забойства, ён, напэўна, не ведае, што яму прыйдзецца пакутаваць за гэта. Таму тут дзейнічаюць як імпэт, так і цемра.

Боб: А што, калі чалавек дапамагае каму-небудзь?

Шріла Прабхупада: Гэта – благасць.

Боб: Чаму благасць? Што ў гэтым такога разумнага? Я маю на ўвазе, які ў гэтым сэнс? Вы гаварылі, што благасць, гэта калі вы маеце веды.

Шріла Прабхупада: Так.

Боб: Розум.

Шріла Прабхупада: Так.

Боб: Значыць, дапамагаць другой асобе…

Шріла Прабхупада: Гэта адбываецца тады, калі вы спрабуеце даць невуку асвету.

Боб: Даць веды…

Шріла Прабхупада: Так, гэта і ёсць благасць.

Боб: А калі проста садзейнічаць?

Шріла Прабхупада: Гэта таксама благасць.

Боб: Напрыклад, жабрак нічога не мае, а вы даеце яму міласціну…

Шріла Прабхупада: І гэта можа быць благасцю, аднак, калі на вашай Боўэры Стрыт вы даеце жабраку міласціну, ён адразу ж ідзе ў краму, купляе бутэльку віна, напіваецца і падае (Усе смяюцца). Вось такая міласціна. Але гэта не благасць, гэта – цемра.

Боб: Міласціна – цемра?

Шріла Прабхупада: Існуюць тры віды міласціны: у благасці, у імпэту і ў цемры. Благасная міласціна заўсёды даецца ў належным месцы. Вось, напрыклад, калі чалавек дае міласціну руху свядомасці Крішны – гэта благасць, таму што такім чынам ён садзейнічае распаўсюджванню свядомасці Бога, свядомасці Крішны. Так, гэта благасць. Калі чалавек дае міласціну, жадаючы атрымаць штосьці наўзамен, гэта – імпэт. Ну, а калі міласціна даецца ў неадпаведным месцы і ў нязручны час, без пашаны і нягоднаму чалавеку, як тут, на Боўэры, гэта – цемра. Крішна гаворыць:

«Усё, што ты робіш, усё, што спажываеш, прапануеш і атрымліваеш, таксама як і аскезы, якія ты вынковаеш, павінны рабіццца як паднашэнне Мне». Калі Крішна прымае паднашэнне – гэта дасканаласць міласціны. Або калі прадстаўнік Крішны прымае – гэта таксама дасканаласць.

Боб: А да якога віду міласціны можна аднесці тое, што вы даеце галоднаму ежу?

Шріла Прабхупада: Гэта залежыць ад абставін. Напрыклад, калі ўрач забараніў хвораму есці цвёрдую ежу, але ён просіць вас: «Дай мне што-небудзі цвёрдае», – і вы выконваеце просьбу, дык хіба вы зробіце добрае для яго? Гэта не што іншае як цемра.

Боб: Ці дзейнічае карма на адданых? Адданыя адчуваюць карму? Ці знаходзяцца яны пад уплывам гун, або яны заўсёды ў гуне благасці?

Шріла Прабхупада: Яны знаходзяцца вышэй звычайнай благасці! Шуддха-саттва. Адданыя не належаць да матэрыяльнага свету. Гэта сцвярджаецца у «Бхагават-гіце»:

[«Той, хто цалкам заняты ў адданым служэнні не падае ні пры якіх абставінах, адразу ўзвышаецца над гунамі матэрыяльнай прыроды і дасягае ўзроўню Брахмана».] Адданыя не залежаць ад імпэту, благасці ці цемры. Яны трансцэндэнтныя да ўсіх гэтых якасцей.

Боб: А адданы, які мае шчырую веру, дасягае гэтага ўзроўню?

Шріла Прабхупада: Так. Адданы… Вы таксама можаце зрабіцца адданым, як і яны. Гэта няцяжка. Проста вы павінны заняць сябе ў трансцэндэнтным любоўным служэнні Госпаду. Вось і ўсё, што патрабуецца.

Боб: Я вельмі жадаю атрымаць больш ведаў пра Бога і мацней адчуць Ягоную прысутнасць. Мне здаецца, што без гэтага жыццё не мае ніякага сэнсу.

Шріла Прабхупада: Так! Калі вы не скарыстаецеся чалавечай формай жыцця, гэта будзе вялікая страта. Толькі чалавечай істоце даецца шанс пазбавіцца з пасткі матэрыяльнага існавання.

Боб: Я вельмі ўдзячны вам, што атрымаў магчымасць задаць усе гэтыя пытанні…

Шріла Прабхупада: Так, хутка вы будзеце навучацца ўсё болей і болей.

Боб: Але ў мяне засталіся… мае сувязі з домам. Жаніцьба… Я заручаны…

Шріла Прабхупада: Не, не. Тут таксама ёсць шмат сямейных (Ён указвае на Шьямасундару). Ён жанаты. Жаніцьба – не перашкода. Я ж гаварыў вам пра існаванне чатырох духоўных укладаў жыцця: брахмачарі, гріхастха, ванапрастха і саньяса. Такім чынам, пасля праходжання жыцця брахмачарі, кожны можа ажаніцца. Аднак гэта не абавязкова, і чалавек можа пажадаць застацца наіштіка-брахмачарі на працягу ўсяго жыцця. Праз некаторы час пасля жаніцьбы, брахмачарі павінен прайсці ванапрастху. Гэты значыць, што паступова ён адыходзіць ад сям’і. У гэты час жонка з мужам жывуць паасобку і не маюць паміж сабой ніякіх сэксуальных зносін. Потым чалавек можа прыняць поўнае адрачэнне ад свету, пакінуць сям’ю і зрабіцца саньясі.

Боб: І што, ён цалкам забывае пра жонку?

Шріла Прабхупада: Так. Гэта, сапраўды, не вельмі цяжка. Прэч з вачэй – з сэрцу вон. (Усе смяюцца). У мяне, напрыклад, было ўсё: жонка, дзеці, унукі. Але прэч з вачэй – з сэрцу вон, вось і ўсё. Ведычнай сістэмай вельмі добра прадугледжана: спачатку ванапрастха, а потым саньяса.