Уся разнастайнасьць якасьцяў жывых істотаў, пералічаных тут, добрых і дрэнных, створана Крышнам.

Розумам называюць здольнасьць разумець сапраўдную прыроду рэчаў, а веданьнем – разуменьне таго, што ёсьць дух і што ёсьць матэрыя. Звычайныя веды, якія людзі атрымліваюць ва ўнівэрсытэтах, распаўсюджвацца толькі на матэрыяльныя рэчы і таму ня могуць лічыцца сапраўднымі. Валодаць ведамі – значыць разумець, чым дух адрозьніваецца ад матэрыі. Сучасная сыстэма адукацыі не дае людзям ведаў пра дух, яна проста вучыць іх маніпуляваць матэрыяльнымі элемэнтамі і задавальняць свае фізычныя патрэбы. Таму акадэмічныя веды нельга лічыць поўнымі.

Aсаммоха, вольнасьць ад сумневаў і ілюзіі, прыходзіць да таго, хто перастаў вагацца й зразумеў трансцэндэнтную філязофію. Паступова, крок за крокам, чалавек можа пазбавіцца зманаў і ілюзій. Нічога ня трэба прымаць сьлепа; усё неабходна старанна ўзважваць і абдумваць. Трэба таксама разьвіваць у сабе цярплівасьць і ўменьне дараваць (кшаму). Неабходна навучыцца цярпець і спагадна ставіцца да нязначных промахаў іншых. Сатйам, праўдзівасьць, – гэта здольнасьць казаць праўду дзеля дабра іншых людзей. Ісьціну нельга перакручваць. Людзкая мараль абвяшчае, што праўду трэба казаць толькі ў тым выпадку, калі яна прыемная суразмоўцу. Але праўдзівы чалавек так ня робіць. Ісьціну трэба казаць проста ў вочы, каб людзі ведалі сапраўдны стан рэчаў. Той, хто папярэджвае іншых: «Гэты чалавек – злодзей», – кажа праўду. Без сумневаў і ваганьняў трэба казаць людзям нават непрыемную праўду. Валодаць праўдзівасьцю – значыць выкладаць факты як яны ёсьць, дзеля дабра іншых людзей. Такое вызначэньне праўдзівасьці.

Пад валоданьнем пачуцьцямі маецца на ўвазе тое, што мы не карыстаемся імі без патрэбы, дзеля ўласнага задавальненьня. Нікому не забараняецца задавальняць асноўныя патрэбы сваіх пачуцьцяў, але любыя празьмернасьці і непатрэбныя задавальненьні перашкаджаюць духоўнаму разьвіцьцю чалавека. Таму пачуцьцямі ня трэба карыстацца без патрэбы. Таксама ня трэба дазваляць вуму думаць пра што заўгодна; гэтую якасьць называюць шама. Ня варта марнаваць час на разважаньні пра тое, як зарабіць грошы. Робячы гэта, мы папросту марнатравім энэргію вума. Вум неабходна выкарыстоўваць для таго, каб зразумець галоўную патрэбу чалавека, і рабіць гэта трэба, паводзячыся ўказаньнямі аўтарытэтаў. Разумовыя здольнасьці патрэбна разьвіваць, маючы зносіны з тымі, хто добра ведае пісаньні, са сьвятымі людзьмі і з духоўнымі настаўнікамі. Сукхам: крыніцай шчасьця для нас заўсёды павінна быць тое, што дапамагае нам атрымаць духоўнае веданьне і сьвядомасьць Крышны. A ўсё, што замінае паглыбленьню сьвядомасьці Крышны, трэба лічыць крыніцай болю і пакутаў. Усё тое, што дапамагае разьвіцьцю сьвядомасьці Крышны, трэба прымаць, а ўсё тое, што гэтаму замінае, – адпрэчваць.

Бхава, народзіны, зьвязаны з матэрыяльным целам. Што да душы, то яна, як было сказана напачатку «Бхагавад-гіты», ніколі не нараджаецца й не памірае. Народзіны й сьмерць існуюць толькі для тых, хто ўвасобіўся ў матэрыяльным сьвеце. Крыніцай страху зьяўляецца турбота пра будучыню. Чалавек, які валодае сьвядомасьцю Крышны, нічога не баіцца, бо дзейнасьць, якой ён займаецца, гарантуе яму вяртаньне ў духоўны сьвет, дамоў, да Бога. Яго будучыня сьветлая. Усе іншыя, аднак, ня ведаюць, што здарыцца зь імі, якім будзе іхнае наступнае жыцьцё. Таму яны ня ведаюць супакою. Калі мы хочам пазбавіцца трывог, то павінны зразумець Крышну і заўсёды заставацца ў сьвядомасьці Крышны. Тады ад нас пойдуць усе страхі. У «Шрымад-Бхагаватам» (11.2.37) гаворыцца: бхайам двітійабхінівешатах сйат. Прычынай страху зьяўляецца засяроджанасьць на ілюзорнай энэргіі. Аднак у тых, хто выйшаў з-пад яе ўплыву, хто перастаў атаясамляць сябе з матэрыяльным целам, усьвядоміў сябе духоўнай часьцінкай Вярхоўнай Асобы Бога і таму займаецца трансцэндэнтным служэньнем Госпаду, няма прычын для страху. Наперадзе ў іх сьветлая будучыня. Такім чынам, страх – гэта стан людзей, пазбаўленых сьвядомасьці Крышны. Адвага, абхайам, прыходзіць толькі да таго, хто валодае сьвядомасьцю Крышны.

Aхімса, непрычыненьне шкоды, азначае, што чалавек перастаў прычыняць іншым пакуты і турботы. Матэрыяльны прагрэс, абяцаны шматлікімі палітыкамі, сацыёлягамі, філянтропамі і г. д., нікому не прыносіць рэальнай выгоды, бо гэтыя палітыкі і філянтропы не валодаюць трансцэндэнтным бачаньнем: яны самі ня ведаюць, што зьяўляецца сапраўднай выгодай для грамадзтва. Aхімса азначае, што людзей трэба вучыць таму, як цалкам рэалізаваць магчымасьці чалавечага жыцьця. Жыцьцё даецца чалавеку для духоўнага самапазнаньня, і кожны рух ці партыя, якія не спрыяюць дасягненьню гэтае мэты, прычыняюць шкоду людзям. І наадварот, усё, што дапамагае людзям знайсьці духоўнае шчасьце, адносіцца да катэгорыі ахімсы.

Самата, ураўнаважанасьць, – гэта свабода ад прыхільнасьці і непрыязі. Крайнія праявы як прыхільнасьці, гэтак і непрыязі аднолькава дрэнныя. Матэрыяльны сьвет не павінен ні вабіць нас, ні выклікаць агіды. Усё тое, што спрыяе дзейнасьці ў сьвядомасьці Крышны, трэба прымаць, а ўсё неспрыяльнае – адпрэчыць. Такое стаўленьне да сьвету называецца ўраўнаважанасьцю. Чалавеку, які валодае сьвядомасьцю Крышны, ня трэба меркаваць, што адпрэчваць ці прымаць, яго адзіным крытэрам зьяўляецца карысьць для ягонай дзейнасьці ў сьвядомасьці Крышны.

Тушті, здаволенасьць, азначае, што чалавек не павінен прыкладаць намаганьні і мітусіцца дзеля набыцьця ўсё новых і новых матэрыяльных рэчаў. Трэба навучыцца здавольвацца тым, што прыходзіць да нас з ласкі Госпада, – гэта называецца здаволенасьцю. Тапас азначае «аскеза і пакаяньне». Да гэтай катэгорыі адносіцца шмат ведычных правілаў і прадпісаньняў. Напрыклад, чалавек павінен уставаць уранку і рабіць абмываньне. Часам уставаць рана вельмі цяжка. Любое самаабмежаваньне, якое чалавек накладае на сябе дабраахвотна, называюць аскезай. Апроч таго, Веды загадваюць пасьціць у пэўныя дні месяца. Нават калі чалавек ня любіць пасьціць, ён павінен рабіць гэта ў рэкамэндаваныя дні, каб даказаць сваю рашучасьць дасканаліцца ў навуцы сьвядомасьці Крышны. Аднак пасьціць без патрэбы ці ў парушэньне ведычных прадпісаньняў не рэкамэндуецца. Ня трэба ўдзельнічаць у палітычных галадоўлях; згодна з «Бхагавад-гітай», гэта пасты ў гуне невуцтва, а дзеяньні, якія зьдзяйсьняюцца ў гунах невуцтва ці жарсьці, замінаюць духоўнаму разьвіцьцю. Каб духоўна разьвівацца, неабходна дзейнічаць толькі ў гуне даброці, таму пост у дні, азначаныя ў Ведах, дапамагае чалавеку знайсьці духоўнае веданьне.

Што да дабрачыннай дзейнасьці, то палову свайго прыбытку трэба аддаваць на добрую справу. Якую справу называюць добрай? Тую, якая адпавядае прынцыпам сьвядомасьці Крышны. Гэта ня проста добрая, гэта найлепшая справа. Паколькі Крышна зьяўляецца ўседобрым, уседобрай зьяўляецца і Ягоная місыя. Таму ахвяраваньні трэба даваць чалавеку, які практыкуе сьвядомасьць Крышны. Паводле Ведаў, ахвяраваньні павінны аддавацца брахманам. У Індыі дагэтуль кіруюцца гэтай традыцыі, хоць і ня строга ў адпаведнасьці з прадпісаньнямі Ведаў. Чаму ў пісаньнях сказана, што ахвяраваньні трэба даваць брахманам? Таму, што брахманы прысьвячаюць сябе пошукам вышэйшага, духоўнага веданьня. Брахман павінен прысьвяціць сваё жыцьцё спазнаньню Брахмана. Брахма джанатіті брахманах: брахманам называюць таго, хто спасьціг Брахман. Такім чынам, ахвяраваньні трэба даваць брахманам, бо яны ўвесь час заняты духоўнай дзейнасьцю і ў іх няма часу, каб самім зарабляць сабе на жыцьцё. Веды таксама прадпісваюць даваць ахвяраваньні тым, хто жыве ў адрачэньні, саннйасі. Саннйасі ходзяць ад дому да дому, але не для таго, каб атрымаць міласьціну, а для таго, каб адукоўваць людзей. Яны робяць гэта, каб абудзіць сямейных людзей ад сну невуцтва. Паколькі гаспадары, паглынутыя сямейнымі справамі, забываюць пра тое, што сапраўднай мэтай жыцьця зьяўляецца разьвіцьцё сьвядомасьці Крышны, саннйасі ідуць да іх за міласьцінай і падахвочваюць іх устаць на шлях усьведамленьня Крышны. Як сказана ў Ведах, чалавек павінен абудзіцца ад сну і выканаць тое, дзеля чаго яму было дадзена жыцьцё. Саннйасі нясуць людзям духоўнае веданьне і выводзяць іх на шлях духоўнага самапазнаньня, таму ахвяраваньні перадусім варта даваць ім і брахманам ці ахвяраваць грошы на якую-небудзь іншую добрую справу, а не аддаваць іх абы-каму.

Пра славу (йашас) Госпад Чайтанья казаў, што яна прыходзіць да чалавека тады, калі ён робіцца вялікім адданым. Гэта сапраўдная слава. Чалавек, які стаў знакамітым дзякуючы сваім дасягненьням у сьвядомасьці Крышны, здабывае сапраўдную славу, а ўсе, хто ня славіцца гэтым, жывуць у ганьбе.

Гэтыя якасьці можна знайсьці паўсюль у сусьвеце ў людзей і напаўбагоў. На плянэтах сусьвету жыве мноства розных расаў людзей, якім уласьцівыя пералічаныя вышэй якасьці. Крышна стварыў гэтыя якасьці, але чалавек, які імкнецца разьвіць у сабе сьвядомасьць Крышны, павінен сам разьвіць іх знутры. Па волі Вярхоўнага Госпада ў таго, хто служыць Богу, паступова праяўляюцца ўсе добрыя якасьці.

Крышна – крыніца ўсяго, што мы бачым, добрага і дрэннага. У матэрыяльным сьвеце няма нічога, што адсутнічае ў Крышне. У гэтым іста веданьня; неабходна зразумець, што, як бы ні адрозьніваліся якасьці гэтага сьвету, усе яны паходзяць ад Крышны.